Haftalık Yayınlanan “Para Dergisi”nde FİDEBİRLİK Röportajı (Haziran 2017)

Haftalık Yayınlanan “Para Dergisi”nde FİDEBİRLİK Röportajı (Haziran 2017)

  • Türkiye fide üretimi ne kadar?

2016 Yılında Türkiye’de 3 milyar adet civarında sebze ve 70 milyon adet civarında da çilek fidesi üretildi.

  • Türkiye fide pazarının büyüklüğü nedir?

Türkiye sebze üretim alanı 8.5 milyon dekar civarındadır. Bu üretim alanının fide talebi de yaklaşık olarak 15 milyar adeti bulabilir.

  • Kaç üretici var? Sektörde kaç kişi istihdam ediliyor?

Sebze fide sektöründe halen Fide üreticileri Birliği’ne üye 120 üretici kuruluş bulunmaktadır. Bununla birlikte sektöre yeni giren ya da küçük işletme olarak faaliyetini üye olmadan sürdüren çok sayıda fide üreticisi bulunmaktadır.

  • Fide üretiminde hangi sebzeler önde? En çok hangi sebzelerin fideleri üretiliyor?

Fide sektörü hemen hemen her türlü sebze fidesini üretmektedir. Bunların başında domates gelmektedir. Domatesin toplam fide üretimindeki payı %40 civarındadır. Diğer türlerin de üretimdeki payı sırasıyla %20 ile marul, % 12,5 ile biber, %10,5 ile lahana türleridir (beyaz lahana, kırmızı lahana, brokoli vb).  Bu türleri hıyar, kavun, karpuz ve diğer yaprağı yenen sebzeler takip etmektedir.

  • Fidelerde fiyat aralığı nedir? Kaç liradan satılıyor? Fide üreticileri fiyatlardan memnun mu?

Fide fiyatları sebze çeşidi, hibrit veya standart tohum oluşu, aşı durumu, sezon, viyol büyüklüğü ve Pazar durumuna göre çok değişkenlik göstermektedir. Sebze türlerine göre fiyat aralıkları TL olarak aşağıda belirtilmiştir. Domates, karpuz gibi türlerde aşılı fide fiyatları aşısız fide fiyatlarının 2-3 katı olabilmektedir.

Domates: 0,45-1,20

Hıyar: 0,30-0,80

Biber: 0,30-0,70

Karpuz: 0,40-0,60

Lahana türleri (Lahana, brokoli, karnabahar, brüksel lahanası vb): 0,15-0,28

Marul: 0,08-0,12

  • Fide üreticilerinin müşterisi seracılar mı açık tarla üretimi mi?

Örtü altı sebze üreticilerinin (alçak, yüksek tüneller, plastik ve cam seralar) tamamı, fidelerini üyelerimiz olan modern işletmelerden temin etmektedir. Başta salçalık sanayi domatesi ve diğer sebze türleri üreten açık tarla sebze üreticileri de fide taleplerini fide üreticisi işletmelerden temin etmeye başlamıştır. Bu sektörden talebin giderek artması fide sektörünün de sürekli büyümesine neden olmaktadır.

  • Türkiye fide ihtiyacını karşılayabiliyor mu? İthalat var mı?

Sürekli büyüyen fide sektörü örtü altı sebze fidesi ihtiyacının tamamını karşılar durumdadır. Açık tarla sebze türlerinin yetiştiricileri de giderek hazır fide tedarikine eğilim göstermektedirler. Çilek fidesinin dışında bir ithalat ise bulunmamaktadır.

  • Fide ihracatı var mı? Hangi ülkelere yapılıyor?

Sebze fidesinin ihracatı düşük düzeyde olmak üzere sanayi domatesi ile sınırlıdır. Bu ihracat da daha çok Kafkas ülkelerine yapılmaktadır. Çilek fidesinde ise bir miktar ihracat yapılmaktadır.

  • Son yıllarda şehir hayatının karmaşasında birçok insan evinin balkonunda sebzeler üretmeye çalışıyor… Fideler artık semt pazarlarında bile satılıyor… Saksı tipi fide var mı? Evlerde, saksılarda ya da hobi bahçelerinde ne kadarlık fide kullanılıyordur? Bu pazarın büyüklüğü nedir? Pazar büyüyor mu?

Son yıllarda şehir yaşamının getirdiği zorluklar sebebiyle; özellikle büyük şehirlerde, insanların doğaya ve doğal gıdaya uzak kalmaya başlamaları, tüketim bilincinin artmaya başlaması, çevresel faktörler ve bu konuların medyada daha sık yer bulması gibi nedenlerle kişiler kendi sebze ve meyvelerini üretme eğilimine girmişlerdir.

Bilincin artması ile önümüzdeki 10 yıl içinde, bu konunun Avrupa ülkelerinde olduğu gibi bir kültür ve buna bağlı olarak ciddi bir sektör haline geleceği öngörülmektedir. Hazır fidelerin artık semt pazarlarında satılmaya başlaması bunun önemli bir göstergesidir. Hazır fidenin hobi pazarındaki büyüklüğünün 8-10 milyon adet civarında olduğu ve bu pazarın da giderek büyüdüğü tahmin edilmektedir. Ancak saksıda fide üretimi yok denecek kadar düşüktür.

  • Yine evlerde en çok hangi sebzeler tercih ediliyor?

Evlerde veya hobi bahçelerinde üretim yapmak isteyenlerin gözde ürünü domatestir. İkinci sırayı biber çeşitleri alıyor. Fesleğen, kekik, melisa vb tıbbi ve aromatik bitki tüketim eğilimi de giderek artmakta ve bu türlerin fidesine talep de yavaş yavaş gelişmektedir.

HABERLER